Społeczny inspektor pracy to osoba, która dba o to, by zakład pracy zapewniał zatrudnionym bezpieczne i higieniczne warunki wykonywania obowiązków. Pełni też nadzór nad ochroną uprawnień pracowniczych. Kto może pełnić tę funkcję? Jakie prawa i obowiązki ma społeczny inspektor pracy?
Czym jest społeczna inspekcja pracy?
Społeczna inspekcja pracy (SIP) jest służbą pełnioną przez wybranych pracowników danego zakładu. Taka funkcja jest powoływana przez związki zawodowe. Podstawowym celem tego typu działalności jest monitorowanie warunków pracy i ochrona praw zatrudnionych. Osoba mianowana społecznym inspektorem pracy reprezentuje interesy wszystkich pracowników danego zakładu.
Społeczny inspektor pracy – kto może nim zostać?
Funkcję społecznego inspektora pracy może pełnić każdy pracownik, który spełnia następujące wymagania:
– jest członkiem związku zawodowego,
– nie pracuje na stanowisku kierownika zakładu,
– nie pracuje na stanowisku kierowniczym, które podlega bezpośrednio kierownikowi zakładu,
– decyzją związków zawodowych, funkcję społecznego inspektora pracy może pełnić również osoba, która nie należy do związków zawodowych.
– w zależności od charakteru służby społeczny inspektor pracy musi mieć odpowiednie doświadczenie i wiedzę.
Społeczny inspektor pracy – obowiązki
Zakres obowiązków społecznego inspektora pracy jest regulowany ustawą o społecznej inspekcji pracy (zdnia 24czerwca 1983r.). W skład ogólnego zarysu wykonywanych czynności wchodzi między innymi:
– sprawdzanie stanu technicznego maszyn, budynków i procesów (z perspektywy BHP),
– kontrola stosowania przepisów (prawo ogólne, wewnątrzzakładowe, regulamin pracy),
– uczestnictwo w postępowaniach powypadkowych i kontrola profilaktyki,
– uczestnictwo w postępowaniu w razie stwierdzenia choroby zawodowej,
– uczestnictwo w społecznych przeglądach pracy,
– wydawanie opinii na temat projektów, związanych z poprawą warunków pracy,
– kształtowanie poziomu bezpieczeństwa w zakładzie i zachęcanie pracowników do respektowania zasad BHP.
Społeczny inspektor pracy – prawa
W związku z pełnionymi obowiązkami osoba pełniąca funkcję społecznego inspektora pracy ma prawo dostępu do urządzeń i pomieszczeń zakładu. Może również zażądać od kierownika oraz pracowników podania informacji lub dostarczenia dokumentów, których kontrolowanie znajduje się w zakresie jego obowiązków.
Społeczny inspektor pracy – wybory
Społeczni inspektorzy pracy są wyłaniani w wyborach organizowanych przez związki zawodowe i pełnią swoją funkcję przez okres czterech lat. W trakcie trwania kadencji oraz rok od jej zakończenia objęci są specjalną ochroną, dzięki której nie mogą zostać zwolnieni, a ich płaca i warunki pracy nie podlegają niekorzystnym zmianom. W wyborach na społecznego inspektora pracy mogą wziąć udział wszyscy pracownicy zakładu.